بسیاری از افرادی که مبتلا به شپش شده اند خیلی دیر برای درمان مراجعه می کنند. علت اینست که این افراد در ابتدا تصور می کردند که دچار شوره سر هستند. همینطور افراد مبتلا به شوره سر به تصور اینکه درگیر شپش هستند، از درمان های اشتباه استفاده می کنند. شباهت زیادی بین این دو عارضه وجود دارد و شاید در وهله اول تشخیص دشوار باشد. البته با کمی دقت متوجه تفاوت شپش و شوره سر خواهید شد.

از مشترکات بین این دو عارضه اینست که هر دو  مو و پوست سر را درگیر می کند. اما تشخیص این دو از یکدیگر اهمیت زیادی دارد. چنانچه بتوانید به موقع شوره سر و یا شپش را از هم تشخیص دهید، در روند درمان سهولت ایجاد می کند. قبل از اینکه به تفاوت شپش و شوره سر بپردازیم لازم است تا تعریفی از این دو مشکل داشته باشیم.

شوره سر چیست؟

درماتیت سبورئیک که در بین عموم به شوره سر معروف است، نوعی بیماری پوستی تلقی می شود. این عارضه سطحی ترین لایه پوست را درگیر می کند. وقتی پوست کف سر مبتلا به شوره می شود پوسته ریزی نیز شروع می شود. ریزش پوست گاهی به قدری شدید است که حتی زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. ریزش زیاد پوست سر موجب خشک شدن بیش از حد پوست شده و خارش سر و پوسته پوسته شدن به مرور بیشتر می شود. این عارضه تا جایی پیش می رود که روی یقه لباس همیشه پر از پوسته های سفید است و حتی با شستشو نیز از بین نمی رود.

شپش چیست؟

شپش نوعی حشره کوچک است که به صورت جمعی و در تعداد زیاد زندگی می کند. هجوم شپش به مو و پوست سر افراد موجب بروز مشکلاتی می شود که شباهت زیادی با شوره سر دارد. طبق تحقیقاتی که در امریکا صورت گرفته سالانه بین 6 تا 12 میلیون امریکایی به شپش مبتلا می شوند. تعداد مبتلایان شپش در گروه سنی زیر 12 سال بسیار بیشتر است. به نظر می رسد این مشکل خیلی بیشتر از چیزی که تصور می شود، در بین کودکان اپیدمی شده است.

راه های تشخیص تفاوت شپش و شوره سر

از لحاظ علمی تشخیص این دو عارضه از یکدیگر کار بسیار ساده ای است. حتی از همین تعریف ساده که در ابتدای مطلب آورده شد نیز می توان تفاوت بین شپش و شوره سر را متوجه شد. اولین و مهم ترین تفاوت اینکه اساس شپش یک جانور است در حالی که شوره سر همان پوست های جدا شده کف سر است. منشا شپش یک حشره ریز است ولی پوسته های سر به هیچ وجه حشره یا جانور به حساب نمی آیند. از دیگر تفاوت های بین شپش و شوره سر می توان به این مورد اشاره کرد:

تفاوت در محل ایجاد شپش و شوره سر

ساده ترین راه برای تشخیص بین این دو مشکل اینست که فرد مبتلا تحت معاینه دقیق پزشکی قرار گیرد. با یک معاینه ساده می توان به سادگی وجود حشره شپش را تشخیص داد. پوسته های جدا شده از کف سر، فلس مانند هستند و با نگاه کردن قابل تشخیص می باشند. اگر چه اندازه شپش بسیار کوچک است ولی با چشم غیر مسلح نیز می توان متوجه حشره شد.

مکان گسترش شپش مو و پوست سر است. در واقع شپش و تخم شپش به مو می چسبد و به سختی از آن جدا می شود. این در حالی است که شوره سر به سادگی از روی مو جدا می شود و به هیچ وجه به موها نچسبیده است. شوره روی پوست کف سر ایجاد شده و با دست زدن جدا می شود. اگر تجربه شپش را در خود یا فرزندان تان داشته باشید می دانید که جدا کردن شپش از روی موها کار ساده ای نیست. شپش ها روی مو و پوست سر تخم گذاری می کنند.

با شرکت در دوره‌ های مجازی هیر مستران، تخصص خود در مراقبت از موها را بهبود بخشید.

تفاوت در نحوه سرایت

شپش به سادگی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. برای مثال اگر در مدرسه یکی از همکلاسی ها دچار شپش شوند، امکان ابتلا سایر بچه ها نیز وجود دارد. به همین علت در پادگان ها، مدارس، مهد کودک ها و ….. همیشه امار ابتلا به شپش بیشتر است. فرد مبتلا با ورود به داخل خانه موجب آلوده شده بقیه اعضای خانواده نیز می شود. شپش برای زندگی به میزبان نیاز دارد. انسان و دیگر پستانداران میزبان خوبی برای زندگی و رشد و تخم گذاری شپش هستند.

شوره سر به هیچ وچه مسری است و از این لحاظ مشکلی وجود ندارد. علت ایجاد شوره سر، خشکی پوست سر است. در اثر استفاده از مواد شوینده نامناسب، رنگ مو و مواد دکلره مو، اشعه مستقیم نور خورشید و ….. پوست کف سر کیفیت خود را از دست می دهد. پوست خشک و ناسالم به سادگی از کف سر جدا می شود و پوسته ریزی آغاز می شود.

خارش مهم ترین تفاوت در شپش و شوره سر

خارش سر در هر دو مورد دیده می شود. فرد مبتلا به شپش سر و یا شوره سر هر دو دارای خارش کف سر هستند. تشخیص از روی خارش کار ساده ای است. نوع این خارش ها با یکدیگر کاملا فرق دارد. وقتی پوست کف سر دچار شوره می شود، متعاقب آن خارش هم ایجاد می شود. پوست خشک سر به شدت دچار خارش می شود و فرد مدام در حال خاراندن سر است. با هر بار خاراندن، فرد احساس می کند خارش شدیدتر شده است. در واقع به هیچوجه نمی توانید با خاراندن، از شدت خارش ها کم کنید.

ابتلا به شپش نیز می تواند خارش ایجاد کند. این خارش از نظر شدت و میزان با خارش های پوسته ریزی در شوره کاملا متفاوت است. در واقع فرد مبتلا به شپش دارای خارش های خفیف تری است و بیشتر احساس می کند یک جاتور در حال حرکت روی پوست سر است. حرکت حشره موجب بروز خارش می شود و حتی خود فرد نیز متوجه این حالت خواهد شد.

رنگ متفاوت شپش و شوره سر

در صورتی که بین شپش و شوره سر دچار تردید هستید و نمی توانید این دو را از یکدیگر تشخیص دهید چه می کنید؟ ساده ترین راه اینست که به آن نگاه کنید. پوسته های کف سر دارای رنگی سفید هستند. شپش ها جثه ریزتری دارند و موقع نگاه کردن با ذره بین به شپش متوجه رنگ متفاوت آن می شوید. حشرات دارای نقاط سیاه و قهوه ای رنگی روی بدن هستند که به سادگی قابل تشخیص است. حشره نابالغ شپش دارای تیرگی بیشتری است و چیزی مابین قهوه ای و قرمز است که راحت از شوره قابل تشخیص است.

عارضه های همراه با شپش یا شوره سر

شپش ها می توانند پوست سر را دچار عفونت شدید کنند. عفونت باکتریایی به همراه شپش در پوست کف سر ایجاد می شود. شپش ها خون می مکند و در محل نیش شپش، جوشگاه ها و زخم های کوچکی به وجود می آید. این زخم ها به سرعت دچار عفونت می شوند و گاه به هنگام خاراندن سر، خونریزی هایی نیز در پوست سر به وجود می آید. حتی برخی از نقاط روی پوست کف سر به صورت گره های متورم شده و با دست زدن نیز قابل تشخیص است.

علائم شوره سر چیست؟

با کمی دقت به راحتی متوجه تفاوت شپش و شوره سر خواهید شد. اگر پوسته های ریز و سفید رنگی را روی یقه های لباس می بینید که خارش شدیدی دارد، امکان ابتلا به شوره سر یشتر است. برخی از علائم واضح شوره سر اینها هستند:

• فلسی شدن پوست سر: این عارضه هم در پوست خشک و هم در پوست چرب دیده می شود
• پوسته ریزی فلس‌های سفید یا زرد رنگ روی یقه لباس که بسیار آزار دهنده و گاه خجالت آور است
• خارش شدید پوست سر که حتی با خاراندن نیز احساس آرامش نمی کنید
•  این عارضه در فصول سرد سال بیشتر دیده می شود و با شروع فصل گرما معمولا مشکل برطرف می شود
• در پاره ای اوقات شوره سر با ریزش موی موقت نیز همراه است و به وضوح تراکم موهای فرد کمتر می شود

علائم شپش سر چیست؟

شپش در یک فرد نیست معمولا سایر افراد خانواده نیز با این مشکل روبرو هستند. این عارضه در هر مکانی که امکان تجمع افراد وجود دارد، دیده می شود. حتی اگر فرد مبتلا یه شپش در مترو سوار شود، حشره از روی لباس فرد مبتلا به روی لباس سایر افراد منتقل می شود. شپش یک انگل خونخوار است و از خون میزبان تغذیه می کند. زندگی شپش به بافت زنده بستگی دارد. اگرچه شپش از کلاه، روسری و البسه به دیگران مبتلا می شود اما این جانور نمی تواند مدت زیادی روی لباس زنده بماند. برخی از علائم شپش سر اینها هستند:

• خارش و خراشیدگی پوست سر که به دلیل نیش حشره ایجاد می شود
• به ‌وجود آمدن نقاط قرمز روی پوس سر که در اثر خاراندن، خونی می شوند
•  در صورت عدم مداوا، گره‌های لنفاوی ملتهب و متورم در کف سر ایجاد می شود
• تخم‌های شپش بر روی مو و پوست سر می چسبند و به سختی جدا می شوند
•  موقع بررسی یا ذره بین وجود نقاط سیاه رنگ و کوچک بر روی پوست سر یا روی مو به وضوح قابل تشخیص است
•  شپش یک مشکل جدی است و باید هر چه سریع تر درمان شود. در غیر این صورت افراد بیشتری به شپش مبتلا خواهند شد